Veteranendag Beuningen – 21 juni 2025

 

Op zaterdag 21 juni 2025 stonden we in Beuningen weer stil bij de inzet en offers van onze veteranen tijdens de jaarlijkse Veteranendag. De dag begon in alle rust en waardigheid met een herdenking bij het monument voor alle gevallenen na de Tweede Wereldoorlog.

 

Herdenking en toespraken
Tijdens de plechtigheid hield burgemeester Daphne Bergman een indrukwekkende toespraak waarin zij het belang van vrijheid benadrukte. Vrijheid is geen vanzelfsprekendheid, zo werd ook onderstreept in de persoonlijke en indrukwekkende bijdrage van de Majoor Ed Klok uit onze eigen gemeente. Hij deelde zijn ervaringen tijdens uitzendingen en bracht daarmee het besef dichterbij dat vrede en veiligheid veel vragen van onze militairen.

Ook bijzonder was de bijdrage van een leerling van basisschool De Vuurvlinder, die namens de school een korte toespraak hield. De Vuurvlinder heeft het monument geadopteerd en het is mooi om te zien hoe ook de jongere generatie betrokken is bij het herdenken en eren van onze veteranen.

 

Gezellig samenzijn
Na het officiële gedeelte zijn we gezamenlijk vertrokken naar “Bijzonder Genieten”, waar we in een ontspannen sfeer konden napraten en genieten van elkaars gezelschap. De verzorging was weer uitstekend – met dank aan het team van Bijzonder Genieten voor hun warme gastvrijheid en de heerlijke maaltijd.

 

Met een opkomst van ongeveer 30 veteranen met hun partners kijken we terug op een geslaagde en waardevolle dag. Het weer was ons dit jaar wederom goed gezind, wat het samenzijn nog aangenamer maakte.

 

De toespraken van de burgemeester, de veteraan en de leerling van De Vuurvlinder zijn hieronder terug te lezen. Ook hebben we een selectie foto's toegevoegd om een mooie indruk te geven van deze bijzondere dag.

De foto's zijn gemaakt door Ivo Piels

 

Namens het Veteranenplatform Beuningen: dank aan iedereen die heeft bijgedragen aan deze dag.

 

 

 

 

Beste aanwezigen,

 

“Familie is niet belangrijk. Familie is alles.”

 

Deze uitspraak van de bekende acteur Michael J Fox wil ik vanaf deze plek graag met u delen. Want natuurlijk staat u vandaag, op onze eigen veteranenbijeenkomst, centraal. Maar achter elk van u, achter elke veteraan, staat familie. Een partner. Ouders. Kinderen, broers en zussen. Mensen om wie u veel geeft, van wie u houdt. En omgekeerd. Het zijn degenen die thuis in spanning achterblijven tijdens missies. Het zijn ook degenen die u omarmen, troosten en steunen bij terugkomst. En ver daarna.

 

Veteranen zijn in actieve dienst geweest. Of nog altijd actief. Dat kan in allerlei soorten en maten. De afgelopen tachtig jaar zijn het vooral de vredesmissies geweest waaraan u een bijdrage heeft geleverd. Maar u weet als geen ander dat er ook tijdens vredesmissies ellende is te zien. U de dood in de ogen kunt kijken.

 

Het is dan ook niet verwonderlijk dat meerderen van u thuis zijn gekomen met die figuurlijke rugzak. Ongewenste bagage voor de rest van een leven. De steun van familie is dan onmisbaar. Een arm om je schouder van je partner. Troostende woorden van je vader of moeder. Een onbevangen knuffel van je dochter of zoon. Kleine gebaren, maar oh zo belangrijk om door te kunnen gaan.

 

Maar er zijn ook families die op wrede wijze uit elkaar worden gerukt. Bijvoorbeeld bij ongelukken of ziektes. Of wat te denken van kinderen die worden ontvoerd en – zoals onlangs nog het geval – vervolgens worden omgebracht. Wat lang niet iedereen weet, is dat veteranen regelmatig ook aan het werk gaan als er mensen worden vermist. Zij zoeken dan mee, via het Veteranen Search Team. De leden hiervan doen wat zij tijdens hun actieve dienst eigenlijk ook altijd deden: zich inzetten voor een veiligere en betere samenleving. Ik vind het fantastisch om te zien dat zij dit werk zo goed en serieus doen.

 

Hiermee wil ik overigens alle andere veteranen niet tekort doen. Want er zijn veel meer voorbeelden van veteranen die zich ook nu nog volop inzetten om anderen te helpen. Wat mij betreft verdient u allemaal een groot compliment. Hier, in onze gemeente, is sprake van een echte én hechte veteranengemeenschap. U bent zeer actief bij verschillende herdenkingen. Niet alleen hier, maar ook in de andere dorpen van onze gemeente. Zoals laatst tijdens het Lint van Verbinding dat onze basisscholieren met elkaar vormden. Hun interesse hiervoor is mede aangewakkerd doordat zij gastlessen kregen van enkele veteranen. Mooi dat u dat doet!

 

Overal in ons land is dit jaar stilgestaan bij tachtig jaar vrijheid. Tachtig jaar geen oorlog in ons land. Tot lang na de Tweede Wereldoorlog hebben we met elkaar geroepen ‘dit nooit meer’. Het leek langzamerhand ook zo vanzelfsprekend, die vrede. Want wie wil er nou nog oorlog? Niemand toch?

 

Inmiddels weten wel allemaal beter. Helaas. Delen van de wereld staan in brand en de dreiging van een internationale oorlog is lang, heel lang niet zo groot geweest als nu. Het leidt tot een veranderende rol van defensie in de wereld. De oproep om hieraan meer geld uit te geven klinkt de komende dagen ongetwijfeld weer hardop tijdens de NAVO-top in Den Haag. ‘Waar houdt het op?’, vraag ik mezelf wel eens af.

 

Een jaar geleden zei ik er vertrouwen in te hebben dat er weer nieuwe mensen opstaan voor het bewaken van de internationale rechtsorde. En wees gerust: daar geloof ik nog steeds in. Maar ik roep u wel op om het belang van vrede en veiligheid van de daken te schreeuwen. En dit uw familie ook te laten doen. Want zij weten – net als u – als geen ander wat oorlog en conflicten met mensen kunnen doen. U kunt scholieren erover vertellen, net als de veteranen van de Tweede Wereldoorlog eerder deden. U bent wat mij betreft een ware ambassadeur van de vrede. De vrede van ons allemaal.

 

Dank u wel.

Toespraak burgemeester Daphne Bergman

 

 

Goedemiddag Dames, Heren en natuurlijk Veteranen,

 

We zijn hier vandaag samen om 80 jaar vrijheid in Nederland te gedenken. Ik deel graag mijn gedachten, mijn kijk hierop met u allen.

 

Ik ben Ed Klok, 59 jaar, nog steeds actief dienend militair bij de Luchtmobiele Brigade in Schaarsbergen; ik ben woonachtig in Winssen en ik ben Veteraan. In mijn 41-jarige militaire loopbaan heb ik gediend in grote delen van de wereld en ik ben uitgezonden geweest naar Kosovo; Irak en Afghanistan.

 

Toen Tim mij vroeg of ik zou willen doen wat ik nu aan het doen ben voelde ik mij zeer vereerd. Dank daarvoor.

 

Zoals wij hier met zijn allen samenzijn zijn de meeste mensen na de oorlog, de Tweede Wereldoorlog bedoel ik dan, geboren. Een enkeling in de oorlog en wellicht ook nog een aantal voor de oorlog. Wij kennen dus niet anders dan vrijheid in ons leven in Nederland.

Als ik op mijn motor stap en ergens heen wil rijden dan doe ik dat; als ik ergens heen wil vliegen voor een vakantie dan hoef ik alleen maar een ticket te boeken en dan ga ik; als ik iets wil kopen in een winkel of online dan kan dat gewoon en het is er allemaal ook.

Dat was in 1940-1945 wel anders. Ondanks het feit dat wij als Nederland neutraal waren, vielen de Duitsers, de Nazi’s, ons land binnen. Binnen 3 dagen waren wij gecapituleerd. Daarna werd alles anders voor de Nederlandse burger: om voedsel te krijgen in de winkel had je op een gegeven moment voedselbonnen nodig of wat je wilde hebben was er gewoonweg niet; op vakantie zat er even niet in en op de motor ergens naar toe rijden evenmin want je werd aangehouden bij controleposten van de Moffen, zo noemden mijn ouders, maar zeker ook mijn grootouders, ook in mijn jeugd in de jaren 60 en 70 de Duitsers nog, en je moest dan vertellen waar je heen wilde en of je een Ausweis had. Mijn Oma zei altijd over mijn vader: Jan is van schrik geboren, hij is namelijk van mei 1940. Mijn Opa werd in de oorlogsjaren opgepakt door de Duitsers en moest werken in de oorlogsindustrie in Duitsland. Hij heeft er nooit veel over gesproken en ik durfde het niet te vragen. Van dat alles is nu geen sprake meer hier. We zijn vrij! In Nederland zijn we al 80 jaar vrij.

 

Hoe anders gaat het er in andere delen van de wereld aan toe. Neem China bijvoorbeeld. Ik ben daar 2 keer geweest voor mijn werk, maar dat land kom je niet zomaar binnen. Ze willen alles van je weten voor je eventueel een visum krijgt. En dan wordt je ook nog constant in de gaten gehouden en mag je zeker niet gaan en staan waar je wilt. En dan heb ik het nog niet over normale Chinese burgers die zelfs in de gaten gehouden worden in winkels en waar per persoon wordt bijgehouden wat je koopt en daar worden dan conclusies aan verbonden door de overheid en krijg je zomaar straf of aftrekpunten op je conto. En dan wordt je later, als je b.v. een gezondheidsverzekering wilt afsluiten, geconfronteerd met je drank aankopen en krijg je die dus niet. Om over minderheidsgroepen, zoals de Oeigoeren,  in China nog maar te zwijgen.

 

Dan weer terug naar de Tweede Wereldoorlog. In 1944 hebben de Geallieerden acties ondernomen om Europa te bevrijden. Landingen op 6 juni in Frankrijk en het verder trekken van de militairen naar het oosten en noorden, richting Nederland hebben ervoor gezorgd dat wij bevrijd werden!  U kent vast wel de film : ”The Longest Day”.

Bij Nijmegen hebben een groot aantal Amerikaanse militairen met kleine aanvalsboten van canvas op 20 september 1944 hier zo’n 8 kilometer vandaan de heldhaftige oversteek gemaakt naar Lent. Ze wilden de link-up maken met de troepen die bij Ede met parachutes en gliders waren geland en de brug bij Arnhem moesten veroveren op de Duitse Wehrmacht. Dat werd in de film “ A Bridge Too Far” getoond. Uiteindelijk heeft dat alles en nog veel meer ervoor gezorgd dat wij in mei 1945 bevrijd waren van de Bezetter. Ook trouwens met behulp van de Russen.

 

Daarna kwam de “Koude oorlog”. Velen van ons hebben die bewust of onbewust meegemaakt. Er was op zich een vrij stabiele situatie in Nederland. Het Oosten tegen het Westen. De wapenwedloop. “Kernwapens Nederland uit” De Dienstplicht enzovoort. We wisten waar we aan toe waren. Maar ook hier waren we beperkt in onze bewegingsvrijheid. Je kon niet effen naar Berlijn bijvoorbeeld omdat je dan door Oost Duitsland moest. Laat staan de andere landen achter het IJzeren Gordijn. Toen viel in 1989 de Muur. En alles werd anders. Grenzen gingen open tussen veel landen in Europa, met alle gevolgen van dien natuurlijk.

 

De dreiging vanuit het Oosten werd minder en minder en de bezuinigingen op Defensie werden groter en groter. We kregen steeds meer vrijheid. Alles kon zo’n beetje. Alles moest ook kunnen vonden we. Niets was te gek.

 

In die tijd woedden er oorlogen op allerlei plekken in de wereld. Maar dat was voor ons toch wel vaak een beetje “ de ver van mijn bed show”. Dat was trouwens niet zo als je, zoals ik, voor je werk ineens een half jaar in Irak zat of in Afghanistan. Dan stond je ineens weer midden in een land waar vrijheid NIET vanzelfsprekend was. Daar mocht je als vrouw niet naar school of autorijden en al zeker niet de straat op om boodschappen te doen zonder begeleiding van je man. Op de motor stappen keken ze ook wel goed mee uit want de terroristen begroeven overal bermbommen die ook regelmatig burgerslachtoffers maakten. Of er waren nog oude mijnenvelden die niet meer zo best aangegeven en gemarkeerd  waren en waar burgers, en dan voornamelijk kinderen, het slachtoffer van werden.

 

Toen kwam de aanval op Oekraïne. Eerst natuurlijk in 2014 de Krim. Daarvoor sloten de Westerse landen snel de ogen en gingen verder alsof er niet gebeurd was. Maar toen de Russen in 2022 weer Oekraïne binnenvielen was het ineens geen ”ver van mijn bed show” meer. Het kwam nu toch wel heel dichtbij. De grens van Oekraïne is maar 1500 kilometer hiervandaan he? De Costa del Sol is verder…… In Oekraïne moeten ze eerst nog maar eens bevrijd worden. Net  zoals wij 80 jaar geleden. Maar wie gaat dat doen?

 

En nu worden we in het Westen ook ineens zenuwachtig. Hoe moet dat nu? En als de Russen doorstoten en ons aanvallen? We kennen allemaal het verhaal en iedereen is vrij om het zijne ervan te denken. Wat wel een feit is, is dat vrijheid opeens niet meer zo vanzelfsprekend is. Ook niet voor ons hier in Nederland. Het dreigingsniveau is op dit moment in Nederland het op 1 na hoogste niveau. We worden dagelijks op cybergebied aangevallen door vijandelijke staten. We krijgen te maken met vluchtelingen in Nederland, met alle gevolgen van dien. De NAVO is niet meer wat het geweest is. Hulp is niet meer vanzelfsprekend. Alles veranderd. Wij hebben nog onze vrijheid hier. De Russen zullen waarschijnlijk eind van het jaar niet bij Groesbeek aan de grens staan met hun tanks, maar we moeten er wel wat mee.

 

Een goede Krijgsmacht is duur maar vrijheid is onbetaalbaar!!

 

Als ik in Amerika ben (en dat gebeurt nogal eens) en ik praat met mensen die ik ontmoet onderweg, wildvreemden zijn dat trouwens, dan gaat het gesprek binnen 2 minuten over Defensie (hoe zou dat nu toch komen?) en of ik Veteran ben. Als ik dan bevestigend antwoord gaan ze rechtop staan, kijken mij in de ogen, reiken mij de hand en zeggen : “Thank you for your service Sir!”

De Amerikaan is anders dan de Nederlander. Dat weet ik. Maar hier krijg je dan te horen: “daar heb je toch zelf voor gekozen?

 

Wij hebben als Veteranen, zoals wij hier staan,  de afgelopen decennia ons concrete steentje bijgedragen aan een stuk veiligheid in Nederland en op andere plekken in de wereld. Wij hebben er mede voor gezorgd dat we al 80 jaar in vrijheid leven.

En daar ben ik trots op!

Dank u wel!

 

Toespraak Majoor Ed Klok